Cieszę się, że Poznań jest kolejnym miastem, które walczy ze smogiem wykorzystując nowoczesne technologie. Badania jakości powietrza są jedynie początkiem długiej drogi, ale przynajmniej pozwalają w precyzyjny sposób określić poziom zanieczyszczeń oraz ich skład jakościowy.

Walka z zanieczyszczeniami powietrza leży w interesie nas wszystkich. Smog może bowiem mieć katastrofalne skutki dla naszego zdrowia. U dzieci i dorosłych zarówno krótkie jak i długotrwałe narażenie na zanieczyszczenia powietrza może prowadzić do zmniejszenia czynności płuc, infekcji dróg oddechowych i zaostrzenia astmy. Narażenie kobiet ciężarnych wiąże się z wadami rozwojowymi dzieci, takimi jak niska masa urodzeniowa lub poród przedwczesny. Pojawiające się dowody sugerują również, że zanieczyszczenie powietrza może wpływać na rozwój neurologiczny dzieci. Nie znamy jeszcze wszystkich efektów szkodliwego działania smogu jednak jedno jest pewne: musimy z nim walczyć, ponieważ jak na razie problem zdaje się powiększać.

Zanieczyszczenie powietrza szkodzi zdrowiu ludzkiemu i środowisku. W Europie emisje wielu substancji zanieczyszczających powietrze znacznie spadły w ciągu ostatnich dziesięcioleci, co skutkuje poprawą jakości powietrza w całym regionie jednak stężenia zanieczyszczeń powietrza są nadal zbyt wysokie, a problemy z jakością powietrza utrzymują się. Znaczna część populacji Europy mieszka na obszarach, zwłaszcza w miastach, w których występują przekroczenia standardów jakości powietrza. Wdychanie zanieczyszczeń powietrza może podrażniać drogi oddechowe i powodować duszność, kaszel, świszczący oddech, epizody astmy i ból w klatce piersiowej. Narażenie na zanieczyszczenie powietrza stwarza ryzyko raka płuc, zawałów serca, udaru mózgu, a w skrajnych przypadkach przedwczesnej śmierci.

Wraz z rozpoczynającym się sezonem grzewczym w wielu domach rodzinnych rozpoczyna się palenie w piecach. Jest to moim zdaniem jeden z poważniejszych czynników, które przyczyniają się do rozwoju smogu oraz pogorszenia jakości powietrza, którym oddychamy. Bardzo cieszy mnie fakt, że drony znajdują coraz to szersze zastosowanie. Monitorowanie miasta pod kątem emisji toksycznych związków wydaje mi się być bardzo dobrym pomysłem. Dzięki takiemu działaniu będzie można prawdopodobnie zlokalizować miejsce, w których chociażby spalane są niedozwolone surowce. We współpracy ze strażą miejską uda się ustalić kto odpowiada za owe zanieczyszczenia. Wypisanie surowego mandatu być może skłoni te osoby do myślenia, że dbanie o środowisko leży w interesie każdego z nas.

Każdy z nas może wpłynąć na zmniejszenie poziomu emisji spalin samochodowych poprzez korzystanie ze środków transportu publicznego oraz pojazdów przyjaznych środowisku takich, jak rowery.

W ostatnich czasach zanieczyszczenie powietrza stało się jednym z naszych głównych wrogów. Bardzo dobrze, że sięga się po takie rozwiązania jak te wspomniane w artykule. Władze miasta na różne sposoby starają sobie poradzić ze smogiem. Niestety bez pomocy mieszkańców jest to bardzo trudne do zrealizowania, ponieważ to właśnie oni mają duży wpływ na jakość powietrza miast, w których mieszkają. Dobrze, że w ubiegłym roku rozpoczęto program, którego celem jest dofinansowywanie do wymiany starych pieców. To właśnie one bardzo często są źródłem licznych zanieczyszczeń, które trafiają do atmosfery. W programie tym możliwe jest także uzyskanie środków chociażby na termomodernizację. Warto pamiętać o tym aby mieszkańcy miast w miarę możliwości korzystali z komunikacji miejskiej, która bardzo często posiada autobusy zasilane energią elektryczną. Coraz większa ilość samochodów hybrydowych bądź całkowicie elektrycznych na polskich drogach to również dobra forma walki ze smogiem w miastach.

W powietrzu coraz większej liczby miast unoszą się pyły i metale ciężkie, które niby nie są widoczne gołym okiem, jednak w pewien sposób wszyscy zauważamy ich oddziaływanie. Osadzają się bowiem na samochodach, ławkach, oknach. Widzimy je również w postaci zawieszonego nad miastem smogu, który wręcz utrudnia oddychanie – głównie latem oraz zimą, gdy mała ilość wiatru nie przegania go i zanieczyszczenia opadają. Zanieczyszczenia w powietrzu są naprawdę rozmaite i przyglądając się alarmom oraz wskaźnikom czasem można złapać się za głowę, że nasz niezbędny do życia tlen zawiera aż tyle dodatków. Najgroźniejszy jest pył zawieszony, który jest naprawdę mikroskopijny i w związku z tym dociera głęboko do naszych płuc, a nawet przenika do krwioobiegu. W pyle tym mogą znajdować się również szkodliwe metale ciężkie, jak arsen czy rtęć. W powietrzu można niestety znaleźć też tlenki azotu, z których powstaje amoniak. Znajdziemy w nim też często dwutlenek siarki, benzen, benzopiren, a nawet ozon, który niby jest zwykłą składową atmosfery, jednak nie powinien być w niej zawieszony zbyt nisko, bo wówczas jest silnie toksyczny. Wzięcie głębokiego oddechu w czystym powietrzu jest przyjemne i orzeźwiające. Niestety, nasze płuca są tak bardzo przyzwyczajone do zanieczyszczeń, że w okresach gdy bardzo silne wiatry zwiewają zanieczyszczenia wiele organizmów wręcz przeżywa szok. Znajduje się wówczas w mediach ostrzeżenia, iż możemy się czuć gorzej – bo w powietrzu jest za dużo tlenu! Płuca człowieka zbyt długo narażone na oddychanie zanieczyszczeniami mogą się w pełni oczyścić dopiero po około 2 tygodniach – oczywiście, przebywania w odpowiednich warunkach, czyli w czystym powietrzu. Oddychanie jest nam potrzebne do życia – tymczasem zdarza się, że nabranie oddechu jest wręcz nieprzyjemne i staramy się tego uniknąć, bo naprawdę nie ma czym oddychać, więc nasze drogi oddechowe się buntują. Oddychanie zanieczyszczonym powietrzem ma wpływ na wszystkich – od dzieci po dorosłych. Szacuje się, że koszty chorób, spowodowanych zanieczyszczeniami powietrza, wynoszą w Unii Europejskiej 940 miliardów euro rocznie. W samej Polsce zaś w każdym roku na choroby związane z zanieczyszczeniem powietrza umiera około 40 tysięcy osób. To kilkanaście razy więcej, niż ginie Polaków w wypadkach drogowych! Jakie konkretnie zmiany w organizmie człowieka powoduje długotrwała ekspozycja na niezdrowe powietrze? Zmiany w obrębie układu oddechowego – kłopoty z oddychaniem, świszczący oddech, zapalenie oskrzeli i płuc, napady kaszlu i astmy itp.Problemy z absorpcją tlenu we krwi, powodujące schorzenia układu krwionośnego i centralnego układu nerwowego, obniżenie odporności na różnego rodzaju infekcje (system odpornościowy człowieka jest bardzo osłabiony), uszkodzenie między innymi takich narządów wewnętrznych jak nerki, wątroba, nadnercza, ale również i kości, problemy związane z płodnością, czy gromadzenie się zanieczyszczeń w ciele może wywołać zmiany nowotworowe.

W ciągu ostatnich kilku lat nastąpił w Polsce zauważalny wzrost zainteresowania problemem zanieczyszczenia powietrza (potocznie często nazywanego „smogiem”). Informacje na ten temat coraz częściej pojawiają się w mediach i w debacie publicznej. Wyjątkowo zła (na tle innych krajów naszego regionu) jakość powietrza w Polsce oraz olbrzymie koszty zdrowotne, społeczne i ekonomiczne związane w naszym kraju z narażeniem na powszechnie występujące zanieczyszczenia powietrza w pełni uzasadniają to zainteresowanie. Wydaje się jednak, że w naszym społeczeństwie wciąż zbyt niska jest świadomość istnienia i wagi tego problemu. W szczególności, niewiele osób posiada wystarczającą wiedzę na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie. W konsekwencji, problem zanieczyszczenia powietrza jest bardzo często ignorowany, lub co najmniej bagatelizowany. Spotyka się czasem także postawę odwrotną, polegającą na niepotrzebnym wyolbrzymianiu zagrożenia (np. porównywanie zanieczyszczenia powietrza w Warszawie do Wielkiego Smogu Londyńskiego). Żadna z tych postaw nie sprzyja efektywnej walce z zanieczyszczeniem powietrza, która jest obecnie w Polsce (podobnie jak w wielu innych miejscach na świecie) jednym z najważniejszych i najpilniejszych wyzwań z dziedziny zdrowia publicznego. Skuteczne rozwiązanie problemu zanieczyszczenia powietrza wymaga zdecydowanych działań od wszystkich sektorów przyczyniających się do emisji zanieczyszczeń (gospodarstw domowych, transportu, produkcji energii, przemysłu), ale również ogółu społeczeństwa, którego postawa i świadomość ma zasadnicze znaczenie dla powodzenia tych działań. Dostatecznej wiedzy na temat tego, jakie konsekwencje zdrowotne niesie ze sobą ekspozycja na zanieczyszczenia powietrza nie posiada niestety także wielu lekarzy. Może to wynikać m. in. stąd, że w ­tradycyjnym programie studiów medycznych zazwyczaj nie ma zbyt wielu informacji na temat powiązań między stanem środowiska a stanem zdrowia ludzkiego. O ile np. świadomość szkodliwości dymu tytoniowego jest od dawna powszechna zarówno wśród osób ze środowiska medycznego, jak i wśród ogółu społeczeństwa, wciąż brak podobnego zrozumienia i docenienia istotności innych czynników środowiskowych, w szczególności zanieczyszczenia powietrza. Poszerzenie wywiadu lekarskiego o temat narażenia na zanieczyszczenia powietrza pozwoliłoby lekarzowi w pełniejszy sposób ocenić stan zagrożeń dla zdrowia, z jakimi spotyka się chory, a poprzez to być może ujawnić znacząca przyczynę objawów lub choroby.Z drugiej strony, taki stan rzeczy można dość łatwo zrozumieć. Choć wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie został zauważony już dawno, ogromna większość badań w tej dziedzinie powstała w ciągu ostatniego ćwierćwiecza, a znaczna ich część w ciągu ostatniej dekady. Jest to więc dziedzina dynamicznie się rozwijająca, a liczba corocznie publikowanych prac jest bardzo znaczna. W dodatku, tematyka zanieczyszczenia środowiska, w tym zanieczyszczenia powietrza, ma wybitnie interdyscyplinarny charakter, i wymaga przyswojenia pewnych wiadomości z dziedzin niekiedy bardzo odległych od medycyny.